ұшпа

I

зат. Жел ұшырған қар түйіршіктері. Күзгі ақша қар мен түйдектелген ұ ш п а н ы ң ызғары еркіне қоймай, кәдешіл қатындардың аяқтары тоңып, қатып барады (С.Торайғыров, Таңд. шығ., 245).

II

зат. в ет. Уақ малда болатын өте жұқпалы, зілді індет. Ұ ш п а – қозыда болатын топалаң ауруы; өте зілді індет (Ж.Бабалықұлы, Мал ауруы., 225). Секіртпемен ауырған мал секіремін деп ұшып түседі. Сондықтан бұл ауруды кейде ұ ш п а деп те атайды (ҚСЭ, 10, 109).

III

зат. Қақпақыл бестас ойынына қажетті бес тастың қақпақылдауға пайдаланылатын біреуі. Қақпақыл ойынына үлкендігі бармақтай алты жұмыр тас таңдалады. Соның біреуі ұ ш п а деп аталады (Қ.Толыбаев, Бабадан., 124). Ойын ережесі бойынша, алты тастың ішіндегі ұ ш п а н ы таңдап алған соң, ойыншы бестасты киіздің үстіне шашып жібереді (Бұл да).